25 december 2016

Het gaat door

Overweging op het hoogfeest van Kerstmis

Lezingen: Jesaja 9,1-3.5-6Lucas 2,1-14

Wij mensen gebruiken vaak symbolen om iets uit te drukken, waar we maar moeilijk woorden voor kunnen vinden. Symbolen helpen ons om iets te zeggen over zaken die nogal eens in de sfeer van verlangen liggen. Symbolen zijn om zo te zeggen een weergave van dat verlangen. Neem nou bijvoorbeeld een trouwring. Op het moment dat twee partners zo'n ring aan elkaar geven, dan weten ze niet of de belofte van trouw – zojuist gegeven – ook werkelijkheid zal worden. Maar het verlangen om elkaar trouw te blijven wordt uitgedrukt in de ring die rond is en die daarmee de oneindigheid symboliseert.

In deze kerk in Ovezande zijn in de afgelopen weken de symbolen van geloof, hoop en liefde uitgedrukt in de bloemversiering aan de muren. Het kruis, het anker en het hart zijn uitdrukking van een verlangen naar iets die we vaak niet met de hand kunnen vasthouden. Maar geloof, hoop en liefde – ook al zijn het geen materiële substanties – zijn wel richtingwijzers voor ons leven, ons samenleven. Ze houden ons gaande, want zonder geloof, zonder hoop, zonder liefde zou ons leven er troosteloos, bar en desolaat uitzien.

18 december 2016

Gedroomde toekomst

Overweging bij de 4e zondag van de Advent (jaar A)

Lezingen: Jesaja 7,10-14; Matteüs 1,18-24

Als je 's morgens wakker wordt en er hangen nog enkele flarden van een droom in je hoofd, dan vraag je je soms af wat voor onmogelijks er allemaal is gebeurd in je slaap. Er zijn situaties en mensen die je herkent uit je dagelijkse ervaringen, maar er zijn ook zaken die werkelijk absurd overkomen. In je dromen gebeuren de meest onmogelijke dingen, en toch zijn ze een reëel onderdeel van onze levenservaring.

Beeld van Sint Jozef in een nis
in Stadtkyll (Duitse Eifel)

Dromen helpen

Dromen – en misschien wel vooral onze dagdromen – kunnen ons helpen onze weg te vinden in onze verwarrende en soms beangstigende werkelijkheid. Juist omdat de realiteit ons angst inboezemt, vanwege ernstige ziekte, vanwege leeg gebral in de politiek, vanwege dreigende werkloosheid, vanwege verstoorde verhoudingen – juist daarom blijven we dromen. We dromen van betere tijden, van herstelde relaties, van genezing en van wederzijds respect. Dromen helpen ons de weg naar de toekomst te vinden. Omdat ze het schijnbaar onmogelijke als hoopvolle mogelijkheid blijven open houden.

Zoiets zien we ook gebeuren in de lezingen van deze vierde Adventszondag. In de eerste lezing wordt verteld over koning Achaz, die regeert over Juda, het zuidelijke deel van wat we nu Israël noemen. Het is een klein landje, ingeklemd tussen de grootmachten Assyrië en Egypte. Achaz denkt op zeker te spelen, door politieke steun te zoeken bij de heerser van Assyrië. Maar in ruil daarvoor moet Achaz wel meegaan in de godsdienstige overtuigingen van Assyrië. Het is de profeet Jesaja, die Achaz waarschuwt voor deze dwaalweg. De enige op wie je in religieus opzicht moet vertrouwen is JHWH. Vraag de Heer maar om een teken, zegt Jesaja, zodat duidelijk is op wie je vertrouwen moet. Maar zoveel vertrouwen kan Achaz niet opbrengen; hij denkt het wel zonder de steun van JHWH te kunnen. En dan kondigt Jesaja aan, dat er ook ongevraagd een teken zal zijn: de geboorte van een kind dat de naam Immanuël zal krijgen. God met ons, betekent die naam.

11 december 2016

Met en voor elkaar

Interview met Nic Wijten
in de serie Graven naar geloof

'Je gaat het verhaal toch niet teveel opkloppen?' Met deze woorden van Nic Wijten neem ik afscheid na een boeiend gesprek. Het tekent de man, die op vele fronten zijn capaciteiten ter beschikking heeft gesteld. Hij heeft geen behoefte aan een – in zijn ogen – overdreven toezwaaien van lof voor zijn inzet. Van mijn kant ben ik vooral geïnteresseerd in de achterliggende motieven voor wat hij vele jaren heeft gedaan voor kerk en samenleving. Wat is de drive voor een belangeloze inzet op allerlei terreinen?

Er in gerold

Om deze motivatie een context te geven kom ik niet eronderuit om minstens een deel van die bezigheden te noemen. Nic vertelt: 'Toen onze kinderen, destijds in Bergen op Zoom, nog op school zaten, ben ik gevraagd om lid te worden van het schoolbestuur. Ook was ik in die jaren lector bij de kerk van de Goddelijke Voorzienigheid. En van daaruit ben ik bij de Pastorale Raad Bergen op Zoom-Oost gekomen.' De verhuizing naar Goes vanwege het aanvaarden van een andere werkkring bracht mee, dat nieuwe contacten opgebouwd en andere sporen gevolgd moesten worden.

04 december 2016

Verander je denkraam

Overweging op de 2e zondag van de Advent (jaar A)

Lezingen: Jesaja 11,1-10; Matteüs 3,1-12

Door het koude winterweer van de afgelopen dagen moest extra inzet geleverd worden bij de gladheidsbestrijding. ‘s Morgens moest je eerst je autoruiten krabben en sneeuwvrij maken. Nogal wat ongemak dus, maar eigenlijk valt er wel mee te leven. Veel meer problemen levert het koude winterweer op voor mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats. Verschillende gemeenten in Nederland hebben de winteropvangregeling voor daklozen, eerder dan gepland, in werking gesteld. Want het mag toch niet waar zijn, dat mensen in de kou blijven staan. Daar zijn we het in ons beschaafde Nederland toch wel over eens, denk ik.

Mensen laat je niet in de kou staan, ook niet in figuurlijke zin. Toch moeten we onszelf steeds weer ervan doordringen, dat dit niet vanzelfsprekend is. Zeker in deze Adventsperiode, nu wij ons proberen klaar te maken voor het geboortefeest van onze Heer, zullen we daar nog wat extra aandacht aan moeten geven. De woorden van Jesaja en van Johannes de Doper kunnen ons daarbij de weg wijzen.